کتاب کارگران دریا

در چهاردهم ماه مه ۱۸۵۹، ویکتور هوگو در نامه‌‏ای به پسرش شارل می‌‏نویسد: «برای نگارش کتاب جدیدم (کارگران دریا) می‌‏خواهم به جزیرۀ سِرک بروم.» وی نخست در این جزیرۀ کوچک و سپس در جزیرۀ گِرنِزه، واقع در کانال مانش، اقامت می‌‏گزیند و پس از وقفه‌‏ای چند سرانجام در آوریل ۱۸۶۶ کتابش را به پایان می‌‏رساند. در آن دوران، افسانه‌‏هایی که هوگو از بومیان این جزایر می‌‏شنود منبع الهامی برای آفرینش این شاهکار ادبی می‌‏شود. این اثر حماسۀ دریاست و نبرد انسان با طبیعت سرکش، حماسۀ دلدادگی است و از‌خود‌گذشتگی. هوگو خود دربارۀ اثرش می‌‏نویسد: «حتی آن که از چنگال دریا رهایی یابد از چنگال زن رهایی نمی‌‏یابد؛ موضوع کتاب این است.»
این رمان، چه به‌لحاظ نگارش آن چه به‌لحاظ گزینش چشم‌اندازها و محتوا، حاکی از تبعید خود‌خواسته و خلوت‌گزینی نویسندۀ آن است که اثرش را به جزیرۀ گِرنِزه و دریانوردان شریفش پیشکش می‌‏کند.

ویکتور-ماری هوگو (فرانسوی: Victor-Marie Hugo‎؛ ۲۶ فوریه ۱۸۰۲ – ۲۲ مه ۱۸۸۵) نویسنده و سیاستمدار فرانسوی پیرو رمانتیسم بود. او طی دوران کاری ادبی‌اش که بیش از شش دهه به طول انجامید، در ژانرها و اشکال مختلف نوشت.

آثار او به بسیاری از اندیشه‌های سیاسی و هنری رایج در زمان خویش اشاره کرده و بازگویندهٔ تاریخ معاصر فرانسه است. از برجسته‌ترین آثار او بینوایان، گوژپشت نوتردام، کارگران دریا، مردی که می‌خندد و آخرین روز یک محکوم است. مشهورترین کارهای هوگو در خارج از فرانسه بینوایان و گوژپشت نوتردام است و در فرانسه وی را با مجموعه اشعارش هم می‌شناسند.

اگرچه هوگو در جوانی سلطنت‌طلب متعهدی بود، اما با گذشت دهه‌ها دیدگاه‌های او تغییر یافت و به جمهوری‌خواهی گرایش پیدا کرد و در سیاست نیز فعالیت داشت. آثار او به مسائل سیاسی و اجتماعی و گرایش‌های هنری زمان خود می‌پرداخت. ضدیتش با حکومت مطلقه و همچنین جایگاه ادبی هوگو، او را به قهرمان ملی تبدیل کرد. هوگو در ۲۲ مه ۱۸۸۵ در ۸۳ سالگی درگذشت. برای او یک تشییع جنازهٔ دولتی در پانتئونِ پاریس برگزار شد که بیش از ۲ میلیون نفر در آن شرکت کردند و بزرگ‌ترین مراسم تشییع در تاریخ فرانسه محسوب می‌شود.