کتاب سال‌ های طلایی و یک نمایشنامه‌ دیگر

نمایشنامه‌های رادیویی میلر قدرت کم‌نظیر داستان‌گویی و شخصیت‌پردازی او را در فضایی متفاوت به نمایش می‌گذارند. "سال‌های طلایی"، درامی تاریخی است دربارۀ سقوط امپراتوری آزتک در پی یورش فاتحان اسپانیایی به مکزیک طی قرن شانزدهم. این نمایشنامه که در اصل در سال 1937 برای صحنه نوشته شد، سال‌ها بعد با اجرای رادیویی‌اش در انگلستان به شهرت رسید. میلر در این اثر به‌وضوح از فضای رئالیستی و سیاسی غالب آثارش فاصله گرفته و با تکیه بر زبانی آشکارا کهن و شاعرانه در پی خلق روایتی حماسی است. درعین‌حال، نمایشنامه تداعی‌گر مواجهۀ حکومت‌های دموکراتیک با هیتلر نیز هست و با بررسی پیامدهای فردی و اجتماعی انفعال و سازوکار قدرت، دغدغه‌های معمول آثار میلر را هم در بر می‌گیرد.

در «پدربزرگ و مجسمه» دربارۀ خاطرات کهنه‌سربازی می‌خوانیم که از رابطۀ پیچیده و پرفرازونشیب پدربزرگ ایرلندی‌اش با مجسمۀ آزادی آمریکا می‌گوید. میلر در این اثر به‌جای ارائۀ تصویری سرتاسر ستایش‌آمیز از این نماد سیاسی و فرهنگی، آن را دست‌مایۀ روایتی از مهاجران آمریکایی و رواج نژادپرستی در این کشور قرار می‌دهد. این نمایشنامه به‌رغم زبان طنزآمیز و رویکرد متفاوتش به ملی‌گرایی از احساساتی‌ترین آثار رادیویی میلر است. در هردو نمایشنامه، با وجود تفاوت‌های آشکار فرمی و زبانی، مسئلۀ وطن یا خانه کانون روایت قرار می‌گیرد.