کتاب «یوگا و خشم» نوشتهی سوامی شیواناندا به بررسی ماهیت خشم و راههای مهار آن از منظر یوگا و آموزههای ودانتا میپردازد. نویسنده خشم را حالتی ذهنی میداند که ریشه در نادانی، دلبستگی و خواستههای برآوردهنشده دارد و آن را مانعی جدی در مسیر رشد معنوی معرفی میکند. او با استناد به متون کلاسیک، بهویژه بهاگاواد گیتا، خشم را نیرویی ویرانگر توصیف میکند که هم ذهن و هم بدن را تحت تأثیر قرار میدهد.
بخشهای آغازین کتاب به ریشهها و اشکال خشم میپردازد. شیواناندا توضیح میدهد که خشم میتواند به صورت خشم خودخواهانه، خشم اخلاقی یا اشکال شدیدتری مانند کینه و غضب ظاهر شود. به باور او این هیجان نه تنها آرامش روانی را برهم میزند، بلکه بر سیستم عصبی و سلامت جسمی نیز اثر میگذارد و به مشکلاتی چون بیماریهای قلبی یا اختلالات عصبی میانجامد. او بر این نکته تأکید دارد که خشم از خواستههای ارضا نشده و ضعف در کنترل ذهن ناشی میشود.
نویسنده در ادامه به روشهای مختلف کنترل و تبدیل خشم اشاره میکند و بر پرورش فضیلتهایی چون بردباری، گذشت و شفقت تأکید دارد و پیشنهاد میکند که فرد از طریق مراقبه، تکرار مانترا، پرانایاما (تنفس آگاهانه)، و رژیم غذایی ساده و ساتویک به تدریج بر خشم غلبه کند. او همچنین توصیههای عملی کوتاهمدت مانند ترک موقعیت تحریککننده، سکوت، نوشیدن آب سرد یا تمرکز بر تکرار ذکرهای آرامبخش ارائه میدهد.
یوگا مجموعهای از تمریناتِ جسمی، ذهنی و روحانی است و ریشه در هند باستان دارد. کلمه یوگا به معنای اتحاد است. هدفِ یوگا، رام و آرامکردنِ ذهن (سونیاتا) با درکِ آگاهیِ شاهد و جداشدهای است که تحتِ تأثیرِ ذهن (چیتا) و رنجِ دنیوی (دوکا) قرار نمیگیرد. یوگا در هندوئیسم، بودیسم و جینیسم دارای طیفِ گستردهای از مکاتب، تمرینات و اهداف است و یوگای سنتی و مدرن در سراسر جهان تمرین میشود. حرکات بدنی یوگا نقش به سزایی در سلامتی و خواص فراوانی برای بدن انسان دارد. انعطاف بدن را نیز بالا میبرد.