کتاب جنگ الجزایر

هنوز بسیاری از مسائل دربارۀ جنگ­ الجزایر – حتی نام آن – مناقشه‌برانگیز است. فرانسه سرانجام با قانون ۱۶ اکتبر ۱۹۹۹ آن را به رسمیت شناخت. کاربرد واژۀ «جنگ» از سال ۱۹۵۴ تا سال ۱۹۶۲ ممنوع بود و به‌جای آن از تعبیر تلطیف‌شدۀ «عملیات برقراری نظم» استفاده می‌‌شد و دولت بدین‌شکل وضعیت افرادی را که به تعبیری متخاصم، شورشی یا تروریست می‌‌خواند، به رسمیت نمی‌شناخت. تا آنکه ژنرال دوگل در ۱۱ آوریل ۱۹۶۱ اعلام کرد: «واقعیت آن است که الجزایر امروز کشوری جنگ‌زده است.»
تداوم این تابو را از سال ۱۹۶۲ به بعد عمدتاً می‌‌توان با میل به فراموشی توضیح داد. اما در الجزایر، سازمان‌دهندگان قیام اول نوامبر سال ۱۹۵۴ از همان ابتدا واژ‌ۀ «جنگ» را به کار بردند؛ البته به‌طور رسمی آن را «جنگ آزادی‌بخش ملی» نامیدند، زیرا این عنوان که گاه «انقلاب الجزایر» و «جهاد» نیز نامیده می‌شود، اساس مشروعیت دولت الجزایر است.

درواقع از سال ۱۹۹۹، مردم ­الجزایر ۱۹ مارس ۱۹۶۲ را به‌عنوان «روز پیروزی» جشن می‌‌گیرند. اما در فرانسه میان دو گروه هنوز درمورد پایان جنگ اختلاف است؛ دولت فرانسه و اکثریت مردمی که خواهان گرامیداشت پایان رسمی درگیری هستند، و در مقابل، اقلیتی که آن را سرآغاز بدترین دورۀ تاریخی خود خوانده و هنوز برای آن سوگواری نکرده‌اند. لذا آیا واقعاً می‌توان جنگ الجزایر را خاتمه‌یافته تلقی کرد؟