قالب نوشته هایی را که در فصل اول کتاب، له و علیه ویرایش، آمده است، احتمالاً بتوان جستار خواند. در این نوشته ها خاطرات و تجربیات و شنیدهها و دریافتها و آموختههای نویسنده به هم آمیخته اند.
کتاب تاریخ تحول دولت در اسلام، تأملی درباره ماهیت دولت و تحولات آن در دوره میانه تاریخ اسلام است. در واقع جستارهایی به ضرورت برگزیده از تبار تاریخی پیدایی ساختار و مهمترین تحولات دولت در دوره کلاسیک اسلام است.