کتاب تاویل در روایت های تفسیری

تأویل یکی از مفاهیم پیچیده و در عین حال پربسامد حوزه معرفت دین است و ریشه در متون دینی دارد. تأویل بیش از دانش تفسیر در شکل‌گیری معرفت دینی نقش دارد و این نقش به مراتب بی‌بدیل و بنیادین دارد. این واژه در متون دینی، یعنی قرآن و حدیث، به صورت شگفت‌انگیزی از واژه «تفسیر» بیشتر به کار رفته و این موضوع واقعیتی مسلم است و نمی‌توان بر آن چشم فرو بست. پرسش‌های بنیادینی مربوط به تأویل وجود دارد؛ این که حقیقت آن چیست؟ چه گونه‌هایی دارد؟ اصول و قاعده و روشی دارد یا نه؟ آیا تأویل ممکن است یا خیر؟ متون دینی درباره تأویل چه گفته‌اند؟ چه فراز و فرود‌هایی را در فهم و تفسیر و کاربرد دیده است؟ آیا کسان ویژه‌ای متولی آن هستند و اگر هستند، کیانند؟ و آیا راه شناختی برای درستی و یا نادرستی آن وجود دارد؟