کتاب افسانه عادی بودن (تروما بیماری و درمان در فرهنگ سمی)

کتابِ افسانه‌ی عادی‌بودن بررسی نو و خلاقانه‌ی علت انواع بیماری‌های جسمی و روانی ماست. کتابی که سویه‌ی انتقادی خود را به‌سمت اجتماع می‌گیرد و آن را بانی انواع مشکلات روان‌تنی انسان‌ها می‌داند و راه‌های بسیار کارگشایی برای حرکت به‌سمت سلامت عمومی و درمان پیشنهاد می‌دهد.
این کتاب در نوع خود انقلابی است در زمینه‌ی بررسی بیماری‌ها. گبور مَته با چهاردهه تجربه‌ در مقام روان‌پزشکِ بالینی متوجه شده که فهم ما از واژه‌ی «عادی/نُرمال» اشتباه است. ما برای این فهم معمولا نقش تروما و استرسی را که بر فرد وارد می‌شود ندید می‌گیریم؛ حتی گاهی فشارهای زندگی مُدرن را هم نمی‌بینیم. از نظر مته سیستم پزشکی غربی علی‌رغم تمام پیشرفت‌ها و تخصص‌هایی که به آن نائل شده، همچنان نمی‌تواند فرد را به‌عنوان یک «کُل» بررسی کند و در موارد بسیاری تاثیر استرس‌های زندگی روزمره بر بدن را ندید می‌گیرد که باعث تضعیف سیستم ایمنی و برهم‌خوردن تعادل عاطفی می‌شود. در افسانه‌ی عادی‌بودن مته از اسطوره‌های عمومی می‌گوید که ما را بیمار جلوه می‌دهند و سعی می‌کند ارتباطی بین سلامتی افراد و منطقی‌بودن کلیت جامعه برقرار کند. در نهایت از این گذر به راهنمای همدلانه‌ای برای سلامت و درمان می‌رسد. مَته پوشش دانش عادی و حکمتِ پذیرفته‌شده‌ی عمومی را کنار می‌زند تا قلاب باورهای نادرستی را باز کند که منجر شده وضع موجود سر جایش باقی بماند. بحث‌های علمی در این کتاب نیز مانند دیگر کتاب‌های مَته از دلِ داستان‌های واقعی آدم‌هایی بیان می‌شود که سِیرشان در بیماری و سلامت را با او در میان گذاشته‌اند.

تروما (Trauma)، (τραῦμα) معنی زخم دارد. تروما در چهار موقعیت تعریف دارد:

• در دانش پزشکی به معنی زخم است؛ اما با عامل بیرونی، و مثلاً زخم معده را شامل نیست. عامل زخم ممکن است تیغ بیابان باشد یا تیغ جراح. ممکن است همراه با شکستگی استخوان، کنده شدن پوست و گوشت نیز باشد، اما در عرض چند هفته ترمیم می شود.
• در اورژانس، غالباً مراد از آن ترومای حاد است.
• در ادبیات، یک تجربه ناخوشایند و ناراحت‌کننده که برای مدت طولانی شخص را تحت تأثیر قرار می‌دهد، مانند طلاق.
• در روان‌شناسی، یک حالت روانی شوک شدید ناشی از یک ضربه روانی بسیار ترسناک یا ناخوشایند که منتهی به اختلال اضطراب پس از سانحه می‌شود.