کتاب سفری به ایران (مجموعه ای از نقاشی های لویی امیل دوهوسه از مناظر و مردم ایران 1236 1238 ق)

لویی‌ امیل دوهوسه، نقاش، مجسمه‌ساز و نظامی برجسته‌ای که هم دوره بسیاری از نقاشان شاخص قرن نوزده فرانسه بود، یکی از افرادی است که با سفر به ایران آثار تصویری بسیاری از خود برجای گذاشت. پیدا شدن اتفاقی آثارش در یک کتابفروشی قدیمی در پاریس، گنجینه‌ای بود با شکوه از سیر زندگی و تصویر ایرانیان عصر قاجار. هنگامی که به درخواست ناصرالدین‌شاه یک هیئت نظامی از افسران فرانسوی مأمور تشکیل و نوسازی توپخانه ارتش ایران به سبک آن کشور شدند، دوهوسه یکی از اعضای این هیئت بود. پی بردن به این نکته که هنرمندی با آن همه نبوغ در چنان زمانی به ایران آمد و اوضاع آن روزگار را در معرض توجه ما قرار داد و در نمایاندن آنچه دید واقع‌بینی و حساسیت را توام ساخت، اهمیتی غیر قابل انکار دارد. دوهوسه نه به عنوان یک سرباز یا یک عالم بلکه به عنوان یک هنرمند با دیده‌ای روشن‌بین و موی شکاف به ایران آمد و مجموعه مستند بی‌نظیری را به وجود آورد.