مشروطیت ایران مولود چندین عامل بود؛ وزن سدهها و هزارهها ظلم و ستم ناشی از استبداد و فشار طبقۀ اعیان و اشراف بر اکثریت مردم، که در زمان معینی با تأثیر ناگزیر مدرنیته بر جامعۀ ایران همراه شد.
خبردار میایستم. به سر و وضعم دقیق میشوم. در حضور بزرگ ارتشتاران با زیرشلوار و زیرپیراهنی ایستادهام! دارم از خجالت آب میشوم. چطور چنین چیزی ممکن است؟ باورم نمیشود. کاش زمین دهان باز میکرد و من را در خودش فرو میبرد، ولی در این موقعیت قرار نمیگرفتم....