هر چند رساله ی مختصره اولین اثر اسپینوزا محسوب میشود، اما تزهای اصلی «اخلاق» در این اثر مشهود است؛ از جمله گرایش به «علیت درون ماندگار»، اعتقاد به برابری صفت ها، انتقاد از تعالی جوهر نسبت به صفت ها، طرد رفیع بودگی در صفت ها، تمایز صفت های خدا از خصیصه های او ،اخراج قیاس از هستی شناسی و انتقاد از توسل به نشانه های خارجی در براهین اثبات خدا نظریه ی سه گانه ی شناخت رد ذوات كلی خیر و شر نقد، الهیات منفی باور به اتحاد نفس و بدن، رابطه ی ضرورت و آزادی نظریه ی انفعالات نظریه ی سعادت و بسیاری از نظریه های دیگر. به همین دلیل این اثر را نه تنها به مثابه فهم بنیادهای اندیشه ی اسپینوزا، بلکه باید به هدف گسترش فهم خود از تزهای اصلی او خواند.در میان آثار اسپینوزا، این اثری است بینظیر؛ زیرا اسپینوزا در آن بدون استفاده از روشی هندسی، به محتویاتی مشابه موضوعات اخلاق میپردازد این کتاب همان طور که برای متخصصان و اسپینوزاشناسان و پژوهشگران جدی فلسفه ی اسپینوزا مفید است، برای خواننده ی مشتاقی که هنوز با اسپینوزا آشنا نیست نیز بسیار راه گشاست؛ زیرا میتوان آن را مسیری آسان تر به مقصد فهم «اخلاق» نامید.