کتاب دستگاه های موسیقی ایران (13) (دستگاه راست پنجگاه)

این کتاب، سیزدهمین جلد از مجموعه فاخر دستگاه‌های موسیقی ایران است که حسین علیزاده با همکاری بیش از چهل نوازنده، گوشه‌های دستگاه راست پنجگاه را دسته‌بندی، تحلیل و نُت‌نویسی کرده است. دستگاه راست پنجگاه با ارتباط ساختاری به شور و بیات ترک، گوشه‌هایی مانند راست، دو مضراب، بیات اصفهان و عشاق را شامل می‌شود. همراه با توضیحات تئوریک درباره فواصل، نقش نت شاهد و ویژگی‌های بیات اصفهان، کتاب با ارائه بیش از ۳۰ قطعه و نغمه معتبر، ترکیبی از آموزش تخصصی و اجرا برای نوازندگان، موسیقیدانان و پژوهشگران موسیقی است.

موسیقی سنتی ایرانی که با نام موسیقی اصیل ایرانی، موسیقی کلاسیک ایرانی و موسیقی دستگاهی نیز شناخته می‌شود، شامل دستگاه‌ها، نغمه‌ها و آوازها، از سال‌ها پیش از میلاد مسیح تا به امروز سینه به سینه در میان مردم ایران گشته است و آنچه دلنشین‌تر، ساده‌تر و قابل فهم‌تر بوده است، امروز در دسترس است. بخش بزرگی از آسیای میانه، افغانستان، پاکستان، جمهوری آذربایجان، ارمنستان، ترکیه و یونان متأثر از این موسیقی است و هرکدام به سهم خود تأثیراتی در شکل‌گیری این موسیقی داشته‌اند. از میان موسیقی‌دان‌ها یا به عبارتی نوازندگان موسیقی در ایران باستان می‌توان به «باربد»، «نکیسا» و «رامتین» اشاره کرد. موسیقی اصیل ایرانی، جزو کهن‌ترین سبک‌های موسیقایی از دوران باستان تا به امروز است. همچون گذشته‌های دور، مشاهیر صاحب سبک بسیاری در تاریخ ایران معاصر سر برآورده و هر یک، گامی مؤثّر در اعتلا و پویندگی این موسیقی اصیل برداشته‌اند.

همچنین «ردیف‌های موسیقی اصیل» به‌عنوان نخستین پروندهٔ مستقل ایران در فهرست میراث ناملموس جهانی در مهرماه ۱۳۸۸ ثبت شد.