کتاب تاریخ نقد جدید، جلد دوم اثر رنه وِلک، متفکر و منتقد ادبی آمریکایی ـ چک در قرن بیستم است. کتابهای مجموعهی هشتجلدی تاریخ نقد جدید را سعید ارباب شیرانی به فارسی برگردانده است. جلد دوم کتاب تاریخ نقد جدید با نهضت رمانتیک نقد در ابتدای قرن نوزدهم و در کشورهای آلمان، انگلستان، ایتالیا و فرانسه آغاز میشود؛ هنگامی که در آلمان، برادران شلگل و در انگلستان، وردورث و کولریج بیانیههای خود را دربارهی آن ارائه دادهاند. بعدتر در فرانسه، ویکتور هوگو و مادام دوستال به این نهضت میپیوندند.
این جریان در یک بخش نئوکلاسیسم را طرد میکند و در بخش دیگر به بیان و القای هیجان و عاطفه در شعر تأکید میورزد. درواقع این جلد از نسل نخست منتقدان نهضت رمانتیک آلمانی شروع شده و به هگل ختم میشود. همچنین در بخش پایانی بهطور مختصر این دوره را در کشورهای دیگر نیز بررسی میکند.
رنه ولک یکی از برجستهترین منتقدان ادبی (1995-1903) برخاسته از مکتب زبانشناسی و متنشناسی پراگ بود. این مورخ ادبی در اوایل جنگ جهانی دوم به آمریکا مهاجرت کرد و مطالعات خود را تا آخر عمر در این کشور ادامه داد. ولک آثار بسیاری دارد؛ اما شاهکار او مجموعهی هشتجلدی نقد جدید است که در آن نظریههای نقد را از 1750 تا 1950 بررسی، تحلیل و ثبت میکند. برای او نقد هم داوری دربارهی آثار و نویسندگان و به عبارت دیگر نقد حکمی و عملی است و هم اصل و اساس ادبیات، نظریهی ادبی، خاستگاه و نقش و تأثیر آن در زندگی و تمدن بشری مدنظر است.
بریدهای از کتاب:
«به معنایی محدودتر میتوان از نقد رمانتیکی سخن گفت که ناظر بر استقرار نگرشی دیالکتیکی و نمادین دربارهی شعر است. خاستگاه آن قیاس سازمند هردر و گوته است، ولی از آن فراتر میرود و به شعر به منزلهی وحدت اضداد و مجموعهای از نمادها میرسد.»