کتاب قصرالشوق

قصر الشوق دومین رمان از سه گانۀ نجیب محفوظ، همچون دو دیگرِ آن بین‌القصرین و سکریه نام محله‌ای در قاهره است.

جهان عرب تا پیش از قرنِ بیستم فاقد تاریخچه‌ای درخور توجه در رمان‌نویسی بود، در عوض دیگر شیوه‌های روایت مانند آنچه در هزارویک شب مورد استفاده قرار می‌گرفت، در ادبیات این منطقه استفاده می‌شد. اما چیزی به نام رمان، آن‌گونه که شاهد پیشرفت آن از زمان انتشار دُن‌کیشوت در غرب بودیم، وجود نداشت. تأثیر فرهنگ غرب در این دوره، در مصر مانند هند و ژاپن بسیار قابل توجه بود. در مصر، این تأثیر حوالی سال‌های ۱۸۸۳ در قالب اشغال آن کشور توسط انگلیس آغاز شد، این تأثیر هنگامی که مصر به صورت تحت‌الحمایه انگلیس در طول جنگ جهانی اول درآمد به اوج خود رسید. این بدان معنا بود که نویسندگانی چون محفوظ به گنجینه‌ای از ادبیات که به قرن‌ها پیش بازمی‌گشت و دستخوش دگرگونی‌های مختلفی شده بود، دسترسی پیدا کردند. سنت رمان‌نویسی در غرب از زمان دُن‌کیشوت تا رمان‌های رئالیستی و روانشناختی جوزف کُنراد و هِنری جیمز و در نهایت رمان‌های مدرن جیمز جویس تحول یافته است.