شاید وقتی دیگر نیازمند چیزی نباشی همه چیز داشته باشی و هنگامی که دست از تلاش کردن برای میسر کردن مسائل بر می‌دارید، هرچیزی ممکن است به وقوع بپیوندد. فقط می‌دانم که "من" قدیمی دیگر وجود ندارد و از سر راه کنار رفته است.

(برگزیده های قرآن،زیارتنامه ها،دعاها،گردآور:عباس قمی،موقعیت ترجمه:زیرنویس،2زبانه (فارسی،عربی))

دو رساله عرفانی در عشق؛ السوانح فی العشق یا سوانح العشاق اثر خواجه احمد غزالی (457-520ق)؛ قدیمی‌ترین‌ کتابی است که به‌طور مستقل در موضوع‌«عشق‌» و معانی آن، به زبان پارسی نوشته شده است. سخن از عشق است و منظور از عشق در‌ حیطه‌ عرفان و تصوف اسلامی، بی‌شک همان عشق حقیقی (عشق مطلق یا عشق الهی) است و بس. معروفیت‌«ادبی‌-عرفانی» خواجه احمد، به‌واسطه رساله «سوانح» اوست‌. احمد غزالی‌، رساله‌ سوانح را در بیان زیبایی‌ آفرینش‌ یعنی «عشق» به‌ صورتی‌ مدون ساخته و تصنیف نموده‌ است‌. درواقع می‌توان گفت که سوانح اولین رساله‌ای است که درباره عشق‌ به‌ زبان پارسی نگارش و تدوین یافته است‌. خواجه احمد در رساله‌ سوانح‌، موضوع عشق را الحق به‌ زیباترین‌ وجهی به رشته تحریر و نگارش درآورده و با چنان استادی و پختگی قلم‌زده که‌ هیچ‌ کتابی در موضوع عشق به‌ پایه‌ آن‌ نرسیده است.

رساله‌ای از ابوعبدالله احمدبن محمدبن عبدالله خیوقی خوارزمی معروف به نجم‌الدین کبری ملقب به شیخ کبیر و موسس فرقه کبرویه از عرفای مشهور سده‌های ششم و هفتم قمری. نجم‌الدین در سال 540 هجری قمری در خیوه خوارزم به دنیا آمد. در آغاز جوانی به کسب علوم ظاهر پرداخت و در شهرهای اسلامی سیاحت کرد. نیشابور و همدان را دید و روانه مصر شد. در آنجا به مصاحبت شیخ روزبهان مصری نایل آمد و از صحبت او گشایشی حاصل کرد. او گویا از 35 سالگی قدم در طریقت نهاد. با دختر شیخ روزبهان ازدواج کرد، به تبریز رفت و در خانقاه زاهدیه رحل اقامت افکند....

عرفانِ ایرانی در عالم اندیشه‌ی ایرانی و اسلامی جایگاهی خاص دارد تا حدی که گویی با آن جهان‌بینی نوینی از متن این فرهنگ برآمده.

(براساس نسخه عفیف عسیران،نقد و تفسیر نثر فارسی،قرن 6ق،عرفان متون قدیمی تا قرن14،اهتمام:زهرا عسلی،به همراه ترجمه آیات،احادیث و عبارات عربی متن کتاب)