«خواب عمو جان» نوشتهی فئودر داستایفسکی از روسی به فارسی ترجمه شده است. میترا نظریان در ادامهی پروژهی ترجمهی آثار کلاسیک ادبیات روسی به زبان فارسی، رمانِ کوتاه و پرمخاطب «خواب عموجان» را به فارسی ترجمه کرد. فئودر داستایفسکی این رمان را در سال ۱۸۵۹ نوشت. رمانی که نخستین اثر او بعد بازگشت از تبعید و زندان دهسالهاش محسوب میشود.
«خواب عموجان» روایت روزگار و ایدههای زنیست به نام ماریا آلکساندروونا که میخواهد دختر جواناش را به پیرمردی موسوم به عموجان شوهر دهد. مردی که هم از نظر جسمی آسیبهای فراوان دارد هم کمابیش با زوال عقل روبهروست. منتها این مرد «ثروتمند» است و این ازدواج پرمنفعت میتواند رویاهای مادر را تحقق بخشد… . «خواب عموجان» یکی از زیباترین آثار نیمهبلند غول ادبیات روس محسوب میشود که رگههای طنز و نقد مفاهیم انقلابی و موهوم آن دوره بهخوبی در آن هویداست. داستایفسکی در این رمان بازگشت بزرگی به ادبیاتِ روسیه دارد و این رمان پیشزمینهی آثارِ بزرگ بعدی او میشود. مساله زوالِ عقل و شوهرانِ بیمصرف و زنانِ طماع و عاشقانِ جوانِ شوریده و پرمدعا در کل رمان طنین افکنده و مخاطب را با اثری مملو از ظرافتهای شخصیتپردازانهی او آشنا میکند.
«خوابر عموجان» ترکیبی غریب از هول و خنده است که فراموش نمیشود.