کتاب معماری: حضور زبان و مکان

کتاب معماری: حضور، زبان و مکان نوشته‌ی کریستیان نوربرگ شولتس و ترجمه‌ی علیرضا سیداحمدیان است. این کتاب یکی از مهم‌ترین منابع رشته‌ی معماری و شهرسازی است. پیام آغازین نویسنده در این کتاب، پیام چندان ساده‌ای نیست. او با تردستی زبانی خود، مفاهیم معماری را به مجازهای طبیعی همانند آبشار، مغازه و ساحل دریاها و قله‌ی کوه‌ها پیوند می‌زند. همچنین دانشواژه‌ها و اصطلاحاتی وضع می‌کند و معناهایی به واژگان خودساخته‌اش نسبت می‌دهد و این زبان دشوار را با مهارت هر چه تمام‌تر به جنبش و تکاپو وامی‌دارد. در مجموع کاری می‌کند تا واژه‌ها همان معنایی را داشته باشند که او از آن‌ها می‌خواهد. هدف کتاب حاضر طرح بحث مدرنیسم کیفی است؛ آن‌گونه که هدف اصلی پیشتازان این جنبش بود. نویسنده می‌‌کوشد تا وحدت حقیقی در عین آشفتگی ظاهری تمدن معاصر را اثبات کرده و به چرایی ظاهر نشدن این وحدت پاسخ دهد. موضوع کتاب حاضر، بررسی و تحلیل پس‌زمینه‌های فلسفی و فنی تمدن معاصر جهان به‌خصوص در معماری است. نوربرگ شولتس کتاب مصور خود را در ده بخش تنظیم کرده و آن را با زبانی علمی و روان، به سبک تحلیلی نگاشته است. «میراث معماری ما»، «رشد تدریجی توانایی‌های نو»، «اخلاق در معماری»، «پیشرفت معماری در آمریکا»، «شهرسازی در سده‌ی نوزدهم» و «فضا ـ زمان در شهرسازی»، از جمله محورهای اصلی کتاب هستند. کتاب معماری: حضور، زبان و مکان به‌نوبه‌ی خود هم به فهم مدرنیسم یاری می‌رساند و هم با حال و هوای نوعی سنت نوین نوشته شده که  شایستگی طرح شدن دارد. به اعتقاد نویسنده، امروزه به هر رویکرد کیفی انگ رمانتیسم و ناسیونالیسم می‌زنند و بدین ترتیب مردودش می‌شمارند؛ در حالی که امر کیفی، صرف‌‎نظر از اینکه در کجا زندگی می‌کنیم، همان سویه‌ی مشترک هستی‌شناسانه‌ی میان انسان‌هاست و هنر مکان همان چیزی است که ما را به این امر کیفی نزدیک‌تر می‌کند.