نیما یوشیج در سال ۱۳۰۱ با منظومه «افسانه» که مانیفست شعر نو فارسی خوانده شده است، در آغاز انقلاب ادبی و روشنفکری شعر مدرن فارسی قرار گرفت.

انتخاب اشعار هر شاعر عمدتاً از غزلیات و با این معیار و ملاک صورت گرفته که ویژگی‌های فکر و زبان آن شاعر و حُسن و عیب کار او را نشان دهد.

پنجاه سال پویش و پژوهش در فراز و نشیب های سیاسی و فرهنگی و در میانه مرام و مسلک های متعارض، حکایت از حرکت به شیوه ای ظریف در تعاملات اجتماعی دارد.

رئالیسم از واژه‌هایی است که در زبان نقد ادبی نیت‌ها و منظورهای گوناگون و گاه ناهمسازی را رسانده است. در این کتاب، برای ارزیابی و تحلیل سرشت آن، ابتدا بحث در بستر فلسفی خود مطرح و سپس دو گونه‌ی رئالیسم از یکدیگر تفکیک می‌شود

صدهزار موش گرد آیند، زهره ندارند در گربه بنگرند. زیرا که هیبت گربه نگذارد که ایشان جمع باشند. و گربه جمع است در نفْسِ خویش. ـــ شمس تبریزی