هزار و یک شب داستانی به نقل از پادشاهی با عنوان شهریار و روایتگر آن شهرزاد (دختر وزیر) است. اکثر ماجراهای آن در بغداد کنونی که یکی از شهرهای پر رونق ایران باستان هست میگذرد و بعضی از داستانهای آن را از ریشهٔ ایرانی و برگردانی از «هزارافسان» دانستهاند. این اثر طی قرنهای متمادی توسط نویسندگان، مترجمان و محققان مختلف در سراسر آسیای غربی، مرکزی، جنوبی و شمال آفریقا گردآوری شده است. ریشهٔ برخی از داستانها به ادبیات باستانی و قرون وسطاییِ عربی، سانسکریت، ایرانی و بینالنهرین بازمیگردد. بیشتر داستانها در اصل داستانهای عامیانه و سینه به سینه ی تاریخی که در دوران عباسیان و ممالیک گردآوردی شده و این در حالی که باقی آنها بویژه چهارچوب اصلی داستان ریشهٔ باستانی ایرانی و هندی دارند. داستانهای زیادی زیر نام «هزار و یک شب» نوشته شده است.