اثر حاضر تأملی درباره ماهیت دولت و تحولات آن در دوره میانه تاریخ اسلام است. در واقع جستارهایی به ضرورت برگزیده از تبار تاریخی پیدایی ساختار و مهمترین تحولات دولت در دوره کلاسیک اسلام است. در این نوشته بیشتر به آن دسته از دولتهای بزرگ در جهان اسلام پرداخته شده که ظهور و زوال آنها برای تاریخ تمدن و در پی آن تاریخاندیشه سیاسی مسلمانان نقطهای تعیینکننده تلقی میشود. این کتاب در جست و جوی توصیف زمینههای سیاسی پیدایش دولتها و ساختهای کلان سیاسی در تاریخ اسلام است که شرایط امکان زایش و تدوین اندیشههای بزرگ مبتنی بر خلافت و امامت در دنیای اسلام را تشکیل میدهند.