کتاب کی چی کجا (23) (دراکولا)

کی؟ چی؟ کجا؟
این سه کلمه جادویی که بخش بزرگی از دانش انسان‌ها در دل آن‌ پنهان شده.
همه آنچه را که تاکنون درباره شخصیت‌های بزرگ، رویدادهای مهم و مکان‌های شگفت‌انگیز خوانده‌اید  فراموش کنید...
این مجموعه به شما می‌گوید چرا.
وقتی از بمباران هیروشیما حرف می‌زنیم از چی حرف می‌زنیم؟
از موجودات غول‌پیکر باستانی؟
از زندگی واقعی در 230 میلیون سال پیش؟
از روزگار افسانه‌ها، اژدهاها و موجودات افسانه‌ای؟
یا چیزی دیگر؟

دراکولا (Dracula) رمانی نوشتهٔ برام استوکر، نویسندهٔ ایرلندی است که در سال ۱۸۹۷ منتشر شد. این رمانِ نامه‌نگارانه به کمک مجموعه‌ای از نامه‌ها، خاطرات روزانه و مقاله‌های نشریه‌ها روایت می‌شود. این رمان شخصیت اصلی ندارد اما داستان با جاناتان هارکر آغاز می‌شود که برای سفری کاری قرار است در قلعهٔ کنت دراکولا، یکی از نجیب‌زاده‌های ترانسیلوانی ساکن شود. هارکر پس از فهمیدن این موضوع که دراکولا یک خون‌آشام است، موفق می‌شود از قلعه فرار کند. سپس، کنت به انگلستان نقل‌مکان و شهر ساحلی ویتبی را گرفتار می‌کند. گروه کوچکی به سرپرستی آبراهام ون هلسینگ دراکولا را شکار می‌کنند و در نهایت، او را می‌کشند.

بخش زیادی از دراکولا در دههٔ ۱۸۹۰ نوشته شده است. استوکر بیش از صد صفحه یادداشت برای این رمان تهیه کرد که به‌طور گسترده‌ای دربارهٔ فرهنگ عامه و تاریخ ترانسیلوانی بود. برخی از دانشوران معتقدند که شخصیت دراکولا براساس نمونه‌های تاریخی همچون ولاد سوم، شاهزادهٔ والاچیایی یا کنتس الیزابت باتوری خلق شده است اما اتفاق‌نظری در این مورد وجود ندارد. استوکر در یادداشت‌هایش به این دو شخصیت اشاره‌ای نمی‌کند. او نام دراکولا را هنگام تعطیلات در کتابخانهٔ عمومی ویتبی یافت و با این تصور که در رومانیایی به‌معنای شیطان است، آن را برگزید.

دراکولا پس از انتشار با استقبال خوب نقادان مواجه شد و آن‌ها به استفادهٔ مؤثر از عنصر ترس در این رمان اشاره کردند. در مقابل، برخی از نقادان عقیده داشتند که رمان بیش از حد ترسناک است. برخی از نقادان و دانشوران این اثر را با سایر آثار ادبیات گوتیک مقایسه کردند و به بیان شباهت ساختاری آن با زن سفیدپوش، نوشتهٔ ویلکی کالینز پرداختند. در قرن گذشته، دراکولا به‌عنوان یکی از آثار داستانی گوتیک در نظر گرفته‌اند. دانشوران امروزی این رمان را از نظر موقعیت تاریخی بررسی و درمورد تلقی آن از نقش‌های جنسیتی، جنسیت و نژاد بحث می‌کنند.

دراکولا یکی از مشهورترین آثار ادبیات انگلیسی است. بسیاری از شخصیت‌های این کتاب به‌عنوان نسخه‌های کهن‌الگویی از شخصیت‌های خود وارد فرهنگ عامه شده‌اند. برای نمونه، کنت دراکولا به‌عنوان خون‌آشام اصلی و آبراهام ون هلسینگ به‌عنوان شکارچی خون‌آشام معرفی می‌شوند. این رمان که در مالکیت عمومی است، بیش از سی بار برای ساخت فیلم اقتباس شده است و شخصیت‌های آن تقریباً در تمامی گونه‌های رسانه‌ای حضور یافته‌اند.