عروسی یک نمایشنامهٔ دو پرده‌ای از نیکلای گوگول (۱۸۵۲ – ۱۸۰۹) نویسندۀ شهیر روسی است که در سال ۱۸۳۲ نوشته شد و نخستین‌بار در سال ۱۸۴۲ منتشر شد. گوگول یکی از نوابغ ادبیات روسیه است و در بزرگی او همین بس که ایوان تورگنیف نویسندهٔ شهیر روس در وصف او گفته بود: «همهٔ ما از زیر شنل گوگول رد شده‌ایم.»
آنچه گوگول را تا این پایه مشهور و ماندنی کرده است، طنز درخشانی است که در اغلب آثار اولیهٔ او به چشم می‌خورد، و دست‌کم چند نویسندهٔ بسیار سرشناس روس ـ از جمله داستایفسکی ـ تحت‌تأثیر او بوده‌اند. در این نمایشنامه هم، همچنان طنز درخشان گوگول به چشم می‌خورد. داستان در مورد آقای پادکالیوسین است. یک کارمند دولتی که در صحنهٔ آغازین، در اتاقش نشسته و پیپ می‌کشد و به ازدواج فکر می‌کند. او یک دلال ازدواج (فیوکلا ایوانوفنا) را به‌عنوان رسم در روسیهٔ آن زمان استخدام کرده است تا به او کمک کند که با یک‌نفر عروسی کند. بلینسکی منتقد سرشناس روس در توصیف شخصیت پادکالیوسین گفته بود: «پادکالیوسین فقط انسانی بی‌حال و متزلزل با ارادهٔ ضعیف نیست که هرکسی می‌تواند اختیار او را در دست بگیرد؛ او بی‌اندازه مایل به عروسی است ولی توان دست زدن به این کار را ندارد. تا زمانی که صحبت بر سر قصد و تصمیم است پادکالیوسین تا سرحد قهرمانی، ثابت قدم نشان می‌دهد، ولی تا کار به اجرای این مقاصد می‌رسد، دچار وحشت می‌شود. این گونه‌ای بیماری است که بسیاری افراد عاقل‌تر و تحصیل‌کرده‌تر از پادکالیوسین نیز به آن مبتلا هستند. نویسنده در شخصیت پادکالیوسین خصوصیتی کلی و عمومی را یافته و به نمایش درآورده است و از این‌رو می‌توان آن را یک ایده و اندیشه دانست.»