کتاب درسگفتارهای ادبیات روس

کتاب درسگفتارهای ادبیات روس اثر ولادیمیر نابوکف و حاصل بخشی از کلاس‌های درس او درباره‌ی ادبیات روس است. این کتاب را فرزانه طاهری به فارسی برگردانده است.

ولادیمیر نابوکف نویسنده، شاعر و مترجم روس قرن بیستم است که در ایران او را با رمان لولیتا می‌شناسند. این نویسنده ابتدا کار نوشتن را به زبان مادری یعنی روسی آغاز کرد. نُه رمان اولش را به این زبان نوشت و بعد از مهاجرت به آمریکا، به زبان دوم یعنی انگلیسی دست به قلم برد. این نویسنده در سال‌های دهه‌ی چهل و پنجاه میلادی در دانشگاه ولزلی و کرنل تدریس کرده و این درسگفتارها مربوط به این دوران است.

نابوکف در این درسگفتارها آثار بزرگ ادبیات داستانی روس را بررسی و تحلیل می‌کند؛ از جمله: نفوس مرده و شنل از نیکلای گوگول، پدران و پسران از تورگنیف، جنایت و مکافات، خاطرات سوراخ موش، ابله، جن‌زدگان و برادران کارامازوف از داستایفسکی، آنا کارنینا و مرگ ایوان ایلیچ از لیو تالستوی، بانویی با سگ کوچولویش و در آبکند از چخوف و بر کلک از ماکسیم گورکی. او ابتدا بخش مختصری را به اطلاعاتی درباره‌ی نویسنده‌ی اثر و همچنین ذکر آثار دیگر او اختصاص می‌دهد و سپس در بخش بعدی به نقد آن می‌پردازد. این نویسنده با جزئیاتِ طرح داستان و روابط عناصر مختلف شروع می‌کند و روشی که برای نقد می‌پسندد نه‌تنها خود یک الگو برای این دست تحلیل است، بلکه روش  خواندن و درست خواندن را نیز به خواننده آموزش می‌دهد. البته نقد این نویسنده آن‌قدر پربار است که خود یک اثر جداگانه به حساب می‌آید.

انتشارات نیلوفر جلدی دیگر از این مجموعه را با عنوان درسگفتارهای ادبیات اروپا منتشر کرده است.