کتاب خانواده توماس مان و قرن بیستم

کتاب خانواده‌ی توماس مان و قرن بیستم، نوشته‌ی مانفرد فلوگه و ترجمه‌ی محمود حدادی است. مانفرد فلوگه نویسنده، مترجم، نمایشنامه‌نویس تئاتر و رادیو و زندگی‌نامه‌نویس آلمانی است که در سال ۱۹۴۶ در یک اردوگاه فراریان جنگ جهانی دوم به دنیا آمد. کودکی او در منطقه‌ی روهر گذشت که مرکز کارگری و صنعت آلمان است. او در دانشگاه در ادبیات رمانتیک و تاریخ تحصیل و در سال ۱۹۷۴ دکترای خود را دریافت کرد. فلوگه بیش از هر چیز بر پژوهش در ادبیات مهاجرت آلمان طی جنگ جهانی دوم تمرکز دارد. ار آثار معروف او در این زمینه، زندگی‌نامه‌ی هاینریش مان است. رمان‌های او نیز با ترکیبی از روایت و واقعیت، بیشتر از رویدادهای جنگ جهانی دوم تأثیر گرفته‌اند که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به رمان‌های یادی از برلین و نجات بدون منجی اشاره کرد.

توماس و هاینریش مان دو برادرند که در آغاز قرن بیستم به عرصه‌ی ادب آلمان پا گذاشتند. دو برادر که در طی دهه‌های پرآشوب این قرن با تفاوت‌هایشان در افکار و نگارش، پیوسته به یکدیگر کمال بخشیدند، در زندگی هنری و اجتماعی خود شاهد رویدادهای سرنوشت‌سازی مانند شکل‌گیری امپراتوری آلمان، تلاطم این کشور در توازن سیاسی اروپای توسعه‌طلب و در پی آن بروز دو جنگ جهانی بودند. آن‌ها اگر تا قبل از این فاجعه‌ها، با رمان‌هایی پرمایه تصویرهایی قانع‌کننده از زیر پوسته‌ی جامعه‌ی خود ارائه می‌دادند، اینک با قبضه‌ی قدرت به دست هیتلر به راه مبارزه‌ی سیاسی رفتند. این دو برادر با همان اولین رمان‌های دوران جوانی پختگی‌ای زودرس نشان دادند و از نویسندگان مطرح آلمان در دهه‌های نخستین قرن گذشته شدند. هاینریش، برادر بزرگ‌تر، سنت فرهنگی فرانسه و بیش از هر چیز اندیشه‌ی جمهوریت را به درون آثار خود همچون فرشته‌ی آبی، شهر کوچک و به‌خصوص رمان زیردست آورد. توماس نیز با تکیه بر سنت رمان روسی، میراث‌دار اندیشه و ادب هم‌وطنان پیش‌کسوت خود در قرن نوزدهم و نهضت روشنگری شد.

مانفرد فلوگه در نثری روایت‌گونه و در عین حال تحلیلی، در صدوچهلمین تولد توماس مان، درباره‌ی یکایک اعضای خانواده‌ی مان نوشته است. آلمانی‌ها (و با هر ترجمه از این کتاب دیگر ملت‌ها هم) یک بار دیگر و در چشم‌اندازی گسترده با زندگی فردی و اجتماعی این نویسندگان، موسیقی‌دانان، تاریخ‌نگاران و مبارزان شایسته‌ی فرهنگی آشنا می‌شوند و از رهگذر نقدی که در ضمن آثار عمده‌شان می‌آید، دیدی چندسویه از فرهنگ و ادب آلمان در قرن بیستم به دست می‌آورند.