کتاب هنر سغدی

باریس مارشاک در این کتاب بیش از ۴۰ دیوارنگاره مصور را در درازای بیش از ۵۴ سال در پنجکنت بررسی کرده است. او همچنین کارانیان غنی و پرمایه آن دسته از افسانه ها و قصه ها و حکایت های سغدی که شناخته و ادبیات گیتیانه و دنیوی سرزمین سغد را زنده کرده است. پیش از کاوشها در پنجکنت فقط اندک پاره‌هایی از این ادبیات سعدی در آبادیهای سغدی نشین در تورفان و دن هوانگ یافته شده بود. پرفسور باریس مارشاک از سال ۱۹۵۴/ ۱۳۳۳ در این پویشهای باستان شناسیک شرکت داشت و تا سال ۱۹۷۶/ ۱۳۵۵ سرپرستی این کار را بر عهده داشت.
بازرگانان سغدی سرآمدان جاده ابریشم بودند و از همین رو هنر و ادبیات آنان بسیاری بن مایه ها با اصل یونانی و ایرانی و هندی را در بر گرفته است. در میان مجموعه های روایی تصویری در سعد دست کم سه حماسه وجود دارد روایتی بومی و محلی از مهابهارته هندی داستان شناخته شده رومی رمولوس و رموس افسانه های ایرانی رستم کاوشگران بر دیوارهای خانه های پنجکنت چندین بازنمود تصویری از مثلها حکایتها داستان پریان و قصه ها یافته اند. پدید آورنده صحنه هایی از حکایتهای اروپ و مهابهارته و سندبادنامه را در چندین ترکیب بندی تصویری شناسایی کرده و این موضوع ها را با آنچه از پاره نوشتارهای سعدی بر می‌آید بررسی کرده است.