کتاب مولیر

نمایشنامه «مولیر» دارای تیپ های متنوعی است که بولگاکف با حوصله و دقت آنها را ساخته و پرداخته است. این نمایشنامه همچنین طرح و توطئه های سرگرم کننده و جذابی دارد که تماشاگر را تا انتهای نمایش نگه می دارد. نقطه اوج نمایشنامه رویارویی مولیر با اسقف اعظم است. بولگاکف در این جا با زیرکی دو نیروی اجتماعی را روبه روی هم قرار می دهد و مفهومی نمادین را به ذهن متبادر می سازد. این دو نیرو نه برای زندگی بخشیدن، بلکه به منظور نابود کردن رودرروی هم می ایستند.

بولگاکف از تراژدی نخبه کشی در جهت بذله گویی سیاسی نیز استفاده می کند و مولیر نابغه را در برابر پادشاه خودرأی قرار می دهد و باعث می شود نبوغ او سرانجام نابودش کند. در دومین دهه از عمر اتحاد شوروی، که رهبری اش را استالین به عهده گرفته بود و با نخبگان جامعه میانه خوبی نداشت و آنها را دسته دسته روانه سیبری می کرد، تراژدی نخبه کشی برای بولگاکف، که هرگز با نظام سوسیالیستی رابطه حسنه پیدا نکرد، اهمیت و مفهوم خاصی داشت، اما آن چه در نمایشنامه «مولیر» می بینیم افقی فراتر از شوروی تحت سلطه استالین را در نظر دارد. با این حال، روزنامه «پراودا» ارگان حزب کمونیست، پس از اولین اجرای این نمایش نقدی بر آن نوشت که منجر به ابطال پروانه نمایش آن شد