در کتاب حاضر مباحث قومیت و قوم‌گرایی از منظر چگونگی عملکردشان مورد بحث قرار گرفته‌اند.

مهم‌ترین وجه مشترک تمامی فرآیندهای استعمارزدایی بدون هیچ تردیدی الزام اساسی ایجاد یک دولت ملت بود؛ و برای درک تفاوت‌ها، باید به دیدگاه یا ایدئولوژی رهبران استقلال رجوع کرد.