فیودور میخایلوویچ داستایوفسکی (زادۀ ۱۱ نوامبر ۱۸۲۱ – درگذشتهٔ ۹ فوریهٔ ۱۸۸۱) نویسندۀ مشهور و تأثیرگذار اهل روسیه بود. داستایوفسکی عمق و فراز جامعهٔ روسیه را تجربه کرد. شخصیتهای او در همه رمانهایش با مشکلات روانشناسانه و عاطفی درگیرند، اما مهمتر آنکه کتابهایش از آموزههای ایدئولوژیک زمان خود الهام میگرفتند.
برخی از مهمترین آثار فیودور داستایوفسکی:
جنایت و مکافات: رمانی دربارۀ یک دانشجوی فقیر که به قتل یک پیرزن رباخوار دست میزند و در عذاب وجدان فرو میرود.
ابله: رمانی دربارۀ یک شاهزادۀ جوان و سادهدل که وارد دنیای پیچیده جامعه میشود و با مشکلات متعددی روبهرو میشود.
برادران کارامازوف: رمانی حماسی دربارۀ یک خانواده و مسائل اخلاقی و فلسفی که آنها با آن روبهرو هستند.
داستایوفسکی با جسارت به بررسی تاریکترین گوشههای روح انسان میپردازد و به ما نشان میدهد که انسانها موجوداتی پیچیده و متناقضاند. آثار او به ما کمک میکند تا به پرسشهای اساسی دربارۀ زندگی، مرگ، خدا و معنای وجود بیندیشیم.
کتاب "شبهای روشن" مثل خیلی از داستانهای داستایوفسکی، یک راوی اول شخص بینام و نشان دارد که در شهر زندگی میکند و از تنهایی و این که توانایی متوقف کردن افکار خود را ندارد رنج میبرد.
این کتاب داستان دانشجویی به نام راسکولْنیکُف را روایت میکند که بهخاطر اصول مرتکب قتل میشود. بنابر انگیزههای پیچیدهای که حتی خود او از تحلیلشان عاجز است...