کتاب عصر معصومیت (نمایشنامه)

فرانکنشتاین؛ یا پرومتهٔ مدرن معروف‌ترین اثر نویسنده انگلیسی مری شلی است که در سال ۱۸۱۸ میلادی نوشته شده است. فرانکنشتاین داستان دانشمندی جوان به نام ویکتور فرانکنشتاین را روایت می‌کند که طی یک آزمایش علمی غیرمعمول، موجودی فهیم را خلق می‌کند. شلی نوشتن این داستان را در ۱۸ سالگی آغاز کرد و نسخه اول آن را در ۲۰ سالگی، بدون ذکر نام نویسنده، در لندن به چاپ رساند. نام او نخستین بار در چاپ دوم رمان در پاریس در سال ۱۸۲۱ ذکر شده است.

شلی در سال ۱۸۱۵ حین سفری به دور اروپا، در گرنزهایم که ۱۷ کیلومتر با قلعه فرانکنشتاین فاصله دارد توقف کرد. دو قرن قبل در این مکان، کیمیاگری دست به یک سری آزمایش زده بود. شلی سپس به ژنو در سوییس سفر کرد که بخش عمده داستان فرانکنشتاین نیز در این منطقه رخ می‌دهد. معالجه با جریان برق (Galvanism) و افکار مربوط به علم غیب جزو موضوعات موردبحث در میان همراهان شلی بود، به خصوص عاشق و بعدها شوهر او پرسی بیش شلی. در ۱۸۱۶، مری، پرسی شلی و لرد بایرون مسابقه‌ای گذاشتند تا ببینند چه کسی می‌تواند بهترین داستان ترسناک را بنویسد. شلی در تخیل خود دانشمندی را تصور کرد که حیات را خلق می‌کند و از آنچه خود به وجود آورده می‌هراسد و همین تخیل، الهام‌بخش نوشتن فرانکنشتاین شد.

هرچند فرانکنشتاین آکنده از عناصر رمان گوتیک و جنبش رمانتیسم است، برایان آلدیس استدلال کرده است که این رمان را باید نخستین نمونه حقیقی از داستان علمی-تخیلی دانست. آلدیس بر این نظر است که بر خلاف داستان‌های پیش از آن که عناصر خیالی شبیه به ژانر علمی-تخیلی داشتند، شخصیت مرکزی فرانکنشتاین «عمداً تصمیم می‌گیرد» و «به آزمایش‌های مدرن در آزمایشگاه خود رو می‌آورد» تا به نتایج خیالی برسد. این رمان تأثیر قابل‌توجهی بر ادبیات و فرهنگ عامه گذاشت و زمینه‌ساز ایجاد ژانری از داستان‌ها و فیلم‌ها و نمایشنامه‌های ترسناک (هارور) شد.

از زمان نوشته‌شدن این رمان، نام «فرانکنشتاین» اغلب به اشتباه برای اشاره به هیولای فرانکنشتاین به کار رفته است و نه شخصیت خالق/پدر که ویکتور فرانکنشتاین نام دارد.

مری وُلْستونکْرافت شِلی (Mary Wollstonecraft Shelley) née گادوین (۳۰ اوت ۱۷۹۷ – ۱ فوریه ۱۸۵۱) رمان‌نویس، نویسندهٔ داستان‌های کوتاه و سفرنامه‌نویس اهل انگلستان است. شناخته‌شده‌ترین اثر او رمان گوتیک «فرانکنشتاین؛ یا پرومته نوین» (۱۸۱۸) است که یکی از نخستین نمونه‌های ادبیات علمی-تخیلی محسوب می‌شود. شلی آثار شوهرش پرسی بیش شلی (شاعر و فیلسوف رومانتیک) را نیز ویراستاری می‌کرد.