کتاب شاهنامه و فرنگ

از طریق تحقیقات گوتشمید مارکوارت و دیگران و مخصوصا اثر کلاسیک نولدکه که تا امروز اهمیت خود را از دست نداده به نحوی مطمئن ثابت شده است. چندین بن مایه که در شاهنامه فردوسی به آنها بر می خوریم، مربوط به ادوار باستانی هستند و حتی نویسندگان یونان باستان نیز با آنها آشنایی داشته اند. پرسش مربوط به خاستگاه حماسه ایران بطور عام و هر یک از بن مایه های حماسی آن بطور خاص و همچنین این نکته که هر یک از مناطق و سرزمینهای ایران تا چه حد دارای روایت هستند موضوعی مبهم تر و مشکوکتر است. کوششهایی که برای یافتن پاسخ این پرسشها انجام شده که به مباحث پیچیده ای منجر شده که گویا همیشه هم نتایج آنها روشن نبوده است. طبق نظریه گوتشمید که نولدکه هم آن را پذیرفته است داستانی که کتزیاس از کوروش ذکر میکند اصالت پارسی دارد نه مادی همانطور که همین روایت بعدها به موسس دومین پادشاهی پارس یعنی اردشیر بابکان منتقل شده است. البته باید دانست که در داستان‌ها بیشتر جنبه های مادی مشهود است تا پارسی.