حکومت واحد ملی ایران که بدست صفویه تأسیس یافت وجود خود را مدیون جماعتی از مردان است که بر اساس عقاید و افکار مذهبی متشکل شده بود.شیوخ تقدس مآب در طی عمر چند نسل که به قرنها بالغ می شد توانسته بودند برای خود مریدانی فراهم آورند که کورکورانه از آنها اطاعت کنند، اینان نهضتی از درویشان پدید آوردند که سرانجام به دست شاه اسمعیل پایه گذار حکومت صفویان (1524 - 1500) با اقداماتی داهیانه به جنبشی سیاسی مبدل شد . ریشه های این تحول را باید در قرن سیزدهم ( هفتم هجری قمری) و حتی قبل از آن جستجو کرد.