کتاب الموت (زندگی حسن صباح)

ولادیمیر بارتول در رمان "الموت"، حسن صباح و جنبش اسماعیلیه را از زاویه‌ی خاصی می‌نگرد و به ذوق خود طرحی از چهره‌ی حسن می‌کشد که هول‌آفرین، اما پرمعنا و جذاب است. نویسنده در این رمان بر خلاف تصور گروهی از خوانندگان، قصد تاریخ‌نویسی ندارد؛ بلکه او با دقت و وسواسی شگفت‌آور به نقل جزئیات وقایع می‌پردازد و گاهی چنان ریزه‌کاری می‌کند که ما را به حیرت می‌اندازد و بیرحمانه‌ترین صحنه‌ها را با چنان ظرافت شاعرانه‌ای می‌آمیزد که خواننده احساس نفرت نمی‌کند، بلکه به تردید می‌افتد و مجذوب می‌شود و به فکر می‌رود. حسن صباح در این رمان گاهی عظمتی غول‌آسا می‌یابد و با آن که فریفتگان و فدائیانش را زیر پا له می‌کند، هرگز ابعاد انسانی و معنوی‌اش را از دست نمی‌دهد.
نویسنده برای نوشتن رمان الموت، بی‌تردید اسناد تاریخی مربوط به این دوران را دقیقاً مطالعه کرده و با افسانه‌های پیرامون آن آشنا بوده است.
در رمان الموت، گاهی تاریخ با افسانه می‌آمیزد و گاهی حوادث از واقعیات تاریخی دور می‌شود، اما داستان آن‌قدر جذاب و پرکشش و هیجان‌انگیز است که هرکس چند صفحه اول آن را بخواند دیگر نمی‌تواند کتاب را رها کند و با امواج پرخروش حوادث همراه می‌شود و بی‌صبرانه تا پایان پیش می‌رود.