گذشته یک پندار کوششی است برای ادراک نهاد جهان نا آرام کنونی؛ بینشی تبارشناسانه که پدیده های امروزین تنش آسای زیست جهان انسانی را نه از دریچه ی ایده ئولوژی های فریفتار و نه از زاویه ی ادعای خام و باطل علوم اجتماعی مدعی خشی نگری و بی طرفی می نگرد.
اندیشه انتقادی نه می تواند و نه بایست بی طرف باشد؛ در این مقال یک تعهد بنیادین در کار است؛ تعهد به تاریخ اندیشی و البته گذار از تاریخ زده گی و اکنون خواهی دروغین.