آیزایا برلین که رومانتیسم را «بزرگترین تحولی که تاکنون در زندگی انسان غربی روی داده » می خواند، در این کتاب با بیانی دقیق و شیوا که ویژگی همه آثار اوست، سرگذشت این جنبش فکری و هنری را از نخستین مراحل شکل گیری تا قرن بیستم دنبال میکند. او نخست تحولات اجتماعی و فرهنگی اروپا، خاصه آلمان، را بررسی میکند و آنگاه به آرا و افکار متفکرانی که در این جنبش پیشگام و در تحول آن مؤثر بوده اند میپردازد و نیز گرایشهای گوناگون درون این جنبش را توضیح میدهد. اما برلین فقط گزارشگر تاریخ رومانتیسم نیست، بلکه از تأثیر اندیشه رومانتیکها بر همه ابعاد زندگی مردمان غرب، از هنر و ادبیات تا گرایشهای فلسفی و سیاسی، همچون ناسیونالیسم، فاشیسم و اگزیستانسیالیسم تصویر روشنی به دست داده است. و بدین سان با جنبههای نیک و بد این تحول عظیم از دیدگاه داور کم نظیری چون آیزایا برلین آشنا میشویم.