کتاب تاريخ نقد جديد (4)(بخش دوم)

کتاب تاریخ نقد جدید، جلد چهارم (بخش اول) اثر رنه وِلک، متفکر و منتقد ادبی آمریکایی ـ چک در قرن بیستم است. کتاب‌های مجموعه‌ی هشت‌جلدی تاریخ نقد جدید را سعید ارباب شیرانی به فارسی برگردانده است. در این جلد از مجموعه‌ی تاریخ نقد جدید غالباً نقد در فرانسه‌ی قرن نوزدهم به‌ویژه نیمه‌ی دوم آن مدنظر است. ابتدا آرای منتقدان ادبی ناتورالیستی، رئالیستی و امپرسیونیستی بررسی می‌شود. نویسندگان بزرگی همچون دونوره بالزاک، گوستاو فلوبر، گی‌دو موپاسان، امیل زولا، آناتول فرانس و… که در این دوران نقش اول را در جریانات ادبی ایفا کرده‌اند. سپس منتقدان کِه‌تر و البته بخشی از تاریخ ادبی فرانسه موردبحث است و در نهایت مختصری از نقد در انگلستان و ایتالیا و آمریکا تحلیل شده است.

رنه ولک یکی از برجسته‌ترین منتقدان ادبی (1995-1903) برخاسته از مکتب زبان‌شناسی و متن‌شناسی پراگ بود. این مورخ ادبی در اوایل جنگ جهانی دوم به آمریکا مهاجرت کرد و مطالعات خود را تا آخر عمر در این کشور ادامه داد. ولک آثار بسیاری دارد؛ اما شاهکار او مجموعه‌ی هشت‌جلدی نقد جدید است که در آن نظریه‌های نقد را از 1750 تا 1950 بررسی، تحلیل و ثبت می‌کند. برای او نقد هم داوری درباره‌ی آثار و نویسندگان و به عبارت دیگر نقد حکمی و عملی است و هم اصل و اساس ادبیات، نظریه‌ی ادبی، خاستگاه و نقش و تأثیر آن در زندگی و تمدن بشری مدنظر است.

بریده‌ای از کتاب:

«این عام‌نگری رمانتیکی الهام‌بخش نگرش بالزاک نسبت به نقد نیز هست. او از منتقد خرده‌گیری که از سر تعصب نقد می‌نویسد بیزار است و به نوع والاتر نقدنویسی تمایل دارد. علمی که مستلزم درک کامل آثار، برداشت واضح از گرایش‌های زمان، اتخاذ نظام روش‌مند، و ایمان به برخی اصول است.»