کتاب سمرقند

«سمرقند»، کتابی داستانی ـ تاریخی درباره برخی شخصیت‌ها و جریان‌های اجتماعیِ ایران در دو دوره تاریخی است (قرن پنجم و چهارده هجری برابر با قرن دوازده و بیست میلادی).
معلوف در «سمرقند» دو دوره از تاریخ ایران را به رشته تحریر درآورده است: یکی، دوران حکومت سلجوقیان فعالیت‌های سیاسی حسن صباح؛ دیگری، انقلاب مشروطه از قتل ناصرالدین شاه تا استقرار مشروطیت و فداکاری‌ها و جانبازی‌های مردم تبریز. امین معلوف توانسته با ظرافت و مهارت این دو بخش از تاریخ ایران را با بهانه قرار دادن دست نوشته رباعیات و خاطرات عمر خیام نیشابوری به هم پیوند دهد.