کتاب «سایه کلیسای جامع» رمانی به قلم «وینسنت بلاسکو ایبانز» نویسنده اسپانیایی است که به نقد سیستم حاکم در اسپانیا پرداخته است.
چه میشود وقتی که یک فراری دوباره به خانهی خود باز میگردد؟ رمان مهم «سایه کلیسای جامع» در مورد همین موضوع نوشته شده است. گابریل، شخصیت اصلی و راوی داستان که به عنوان برادر کوچکتر یک خانوادهی مذهبی شناخته میشود، به دلیل تفاوتهای شدید در نگرش از خانوادهی خود جدا شده و سالها به عنوان یک فراری زندگی کرده است. خانوادهی گابریل یک تفاوت عمده با دیگر افراد شهر دارند، این خانواده جزو بزرگان کلیسا هستند و در ساختمان کلیسا زندگی میکنند.
گابریل از ابتدا تحت تعالیم بسیار سختگیرانهی پدر قرار داشته و در محیط کلیسا رشد کرده است. اما در مرحلهای از زندگی، نسبت به ساختار کلیسا دچار شک میشود و همین شک ریشهی آنارشی گری را در او تقویت میکند. حالا پس از سالها دوری، گابریل دوباره به کلیسا باز میگردد، علت این تصمیم اگرچه میتواند احساسات انسانی و دلتنگی برای خانواده باشد، اما موضوعی در ذهن او است که در لایههای عمیق و ناهشیار پنهان شده و علت اصلی این رجعت ناگوار است.
در ادامه داستان گابریل با برادر بزرگتر خود مراوده پیدا میکند و متوجه میشود که او دارای رذیلههای اخلاقی بزرگی شده است که برای گابریل یادآور خاطرات محو سالهای کودکی است. مکاشفهی گابریل در رمان «سایهی کلیسای جامع» نه در جهت تأیید دین و کلیسا، که دقیقا بر علیه آن است.
بلاسکو ایبانز که خود بارها سوابق فعالیتهای سیاسی و انقلابی دارد در این رمان که یکی از مشهورترین آثارش است، به طور واضح با سنت کلیسا مخالفت میکند و انتقادهای خود را در قالب داستانی پرکشش ارائه کرده است.