حسینقلی طاطایی سال ۱۲۸۲ ه.ش در تهران متولد شد. پدرش محمدخان طاطایی معروف به «عطاءالملک»، صدایی خوش داشت و با ردیفهای موسیقی ایرانی آشنا بود. به همین علت فرزندش را از کودکی به فراگیری موسیقی تشویق کرد. حسینقلی از سن دوازده سالگی ردیف موسیقی ایرانی را نزد پدر آموخت. هفده ساله بود که به مدرسهٔ موزیک نظام راه یافت و به مدت هشت سال تحت نظر غلامرضا مینباشیان به تحصیل موسیقی پرداخت. حسینقلی طاطایی در جوانی پدرش را از دست داد و به پاس احترام به خواسته و وصیت او، همزمان با تحصیل، موسیقی ایرانی را خارج از مدرسه نزد هنرمندانی همچون درویشخان، علیرضا چنگی و میرزاعبدالله فرا گرفت. در ابتدای ورود سینمای صامت به ایران، طاطایی پشت پردهٔ سینما به نواختن ویلن میپرداخت. او در همین زمان برنامههایی را در سالن گراند هتل تهران اجرا کرد. حسینقلی طاطایی همزمان با تأسیس رادیو در سال ۱۳۱۹، همکاری خود را با این سازمان آغاز کرد و در «ارکستر رامتین» به نوازندگی مشغول شد.