کتاب راز ناکامی (تحلیل اندیشه های مارکس و ریشه یابی علل ناکامی آنها در فرایند اقتصادی)

مارکس و انگلس بر آن بودند که جامعه سرمایه داری رفته رفته به دو اردوگاه متخاصم بورژوازی و پرولتاریا تقسیم می‌شود. آنها همچنین می‌اندیشیدند که سرمایه داری باید به خود بلرزد، زیرا پرولتاریا در این مبارزه چیزی غیر از زنجیرهای دست و پایش را از دست نخواهد داد. شاید مارکس و انگلس موضوع زنجیر را هرگز مطرح نکرده بودند و چه بسا این استعاره از ابداعات هواداران آنها بوده است. اما آنها قطعاً بر این باور بودند که پرولتاریا رفته رفته به طبقه‌ای مطلقاً فقیر تبدیل می‌شود و در نتیجه، راهی جز شورش انقلابی برای برانداختن سلطه بورژوازی را انتخاب نمی‌کند. هیچ یک از این پیش‌بینی‌ها واقع‌بینانه نبود. در دهه‌های اخیر سطح رفاه کارگران در کشورهای صنعتی پیشرفته تغییرات چشم‌گیری کرد و امروزه تصور این که کارگران درگیر مبارزه‌ای هستند که در طول آن، جز زنجیرهایشان چیزی برای از دست دادن ندارند، بسا نادرست می‌نماید. آن دو اردوگاه متخاصم هم تشکیل نشده است و اساساً طبقه کارگر صنعتی به دلیل رشد اتوماسیون، رفته رفته کوچکتر شده و طبقه متوسط گسترده‌ای با سطح رفاه نسبتاً مقبولی شکل گرفته است. از این رو ظاهراً هیچ یک از پیش‌شرط‌های جامعه کمونیستی در جامعه سرمایه‌داری شکل نمی‌گیرند و این نظام علی‌رغم عیب‌های پرشمارش، خود را همواره در سطح نوینی بازسازی می‌کند.