کتاب هیتلر استالین و من بخشی مهم از خاطرات هدا مارگولیوس کووالی (2010 (1919) نویسنده و مترجم مشهور چک طی جنگ جهانی دوم و پس از آن را بازگو کند که با مصائب بسیاری روبه رو شد و ایام تلخ اسارت و اردوگاههای کار اجباری را با اراده ای ستودنی پشت سر گذاشت.
بهزاد کریمی، این مجموعه را به اعتبار رویکرد زمانمحورِ مورخان به جهان پیرامون خویش و باور آنها به دخالت امور کیهانی در زندگی بشری، به ترتیب با دو مفهوم «زماننگری» و «کیهانباوری»، ممتاز ساخته است.
مادرم داشت نظام شوروی را با نظام نازی مقایسه میکرد، شهروند شوروی کجا و چنین فکر و سخنهایی کجا؟ والدینم با قاطعیت به من گفتند که نظام شوروی تا ابدالآباد ماندگار است و به همین دلیل باید کشور را ترک کنیم.