تاریخ هیجده سالهٔ آذربایجان یا سرنوشت گردان و دلیران کتابی است که به عقیده خود او ادامۀ کتاب تاریخ مشروطه ایران است. در این کتاب تحولات ایران در خلال مشروطه و بعد از آن مورد بررسی قرار می‌گیرد. در قسمتی از متن کتاب آمده: «در طول نزدیک به سه هزار سال تاریخ بیش و کم مستند ایران، کمتر دوره‌ای می‌توان یافت که درباره حوادث و مسائل تاریخی آن به اندازه دوره صد و پنجاه سال گذشته سند و مدرک و نوشته به جای مانده باشد. دلیل این وضع متفاوت تنها نزدیکی آن به زمان ما نیست، بلکه حضور نوعی تلقی «مدرن» از تاریخ و وجود گونه‌ای خودآگاهی تاریخی در جامعه نیز به ثبت و ضبط گزارش جزئیات رویدادها و شخصیت‌ها اهمیتی ویژه بخشیده و تاریخ را به گفته فرناند برودل، از حوزه فرمانروایان و نخبگان به حوزه مسائل و امور سرنوشت‌ساز اجتماعی – انسانی مردم عادی و نقش آنان در تحولات تاریخی کشانده است. شمار سفرنامه‌ها، خاطرات، یادداشت‌های روزانه، نامه‌ها، خود زندگی نامه‌ها، تک‌نگاری‌ها و کتاب‌های مستقل تاریخی از این دوره به اندازه‌ای است می‌توان کتابخانه قابل ملاحظه‌ای از آن‌ها ساخت.»