ایرانیان در درنگهای تاریخی خود همواره از دو شیوه ستیز و سازش یا تقابل و تعامل استفاده کرده و هر جا توان مقابله را داشتند استقامت کرده و در برابر بیگانگان از خود دفاع کردهاند و...
در مصاحبهای که عطا آیتی دو سال قبل از مرگ زرینکوب با او داشت. زرینکوب در پاسخ به سوال”کدام یک از آثار خودتان را بیشتر دوست دارید؟”در جواب کتاب دو قرن سکوت را نام برد.