کتاب ماندگار (نامیرا)

کتاب ماندگار، نوشته‌ی آلن رب گری‌یه، فیلمنامه‌ای در ژانر فانتزی است و به کوشش قاسم روبین به فارسی ترجمه شده است. آلن رب گری‌یه نویسنده و فیلمساز فرانسوی بود. او بیشتر برای فعالیتش در جنبش رمان نو در دهه‌ی ۶۰ میلادی شناخته شده است. رب گری‌یه یکی از روشنفکران فرانسوی بود که بیانیه‌ی حمایت از مردم الجزایر را امضا کرد و درعین‌حال برعکس سارتر بر این باور بود که نویسنده نباید هنرش را در راه خدمت به گروه سیاسی خاصی خرج کند. او رمان شاه‌کشی را در سال ۱۹۴۹ نوشت که از سوی گالیمار رد شد. این کتاب سی سال پس از بازنویسی، توسط یک انتشارات دیگر به نام مینویی به چاپ رسید. اولین رمان او که در ۲۲ سالگی نوشته بود، هیچ‌وقت منتشر نشد. پاک‌کن‌ها اولین اثر منتشرشده‌ی گری‌یه است که مینویی آن را در سال ۱۹۵۳ منتشر کرد. او در سال ۱۹۵۵ به سردبیری مینویی منسوب شد و رمان چشم‌چران را چاپ کرد. در سال ۱۹۵۷ رمان حسادت موفقیت اساسی را برای وی به ارمغان آورد. این کتاب که گذشته و حال و آینده را در کنار هم به خواننده ارائه می‌کرد، توانست جایزه‌ی منتقدان را از آن خود کند.

داستان فیلمنامه‌ی ماندگار در استانبول رخ می‌دهد. مردی غمگین و تنها در پی پیدا کردن شغلی در استانبول به این شهر نقل‌مکان می‌کند و به گشت‌وگذار در شهر می‌پردازد؛ اما چون فقط به زبان فرانسوی صحبت می‌کند، نمی‌تواند با کسی ارتباط برقرار کند. او عاشق زنی زیبا و جذاب می‌شود؛ ولی زن نمی‌خواهد هویتش را فاش کند. داستان پر از فلش‌بک و تصورات فانتزی است و فهمیدن اینکه چه چیزی حقیقی‌ است و چه چیزی خیالی، بر عهده‌ی خواننده است. رب گری‌یه برنامه‌ریزی دقیقی برای فیلمبرداری این فیلم داشت و در نظر داشت که کوچک‌ترین جزئیات آن نیز عملی شوند. او درباره‌ی این فیلمنامه گفته است: «داستان بر پایه‌ی افسانه است، افسانه‌ی شرق، شرقی که در پاریس روی کارت‌پستال‌ها و در ذهن جامعه‌ی غربی است؛ ولی هیچ شباهتی به استانبول ترک‌ها ندارد.»